Co to jest orzeczenie o niepełnosprawności i co daje?

Orzeczenie o niepełnosprawności to dokument, który stwierdza, że dana osoba posiada długotrwałą (okresową lub trwałą), obniżoną sprawność (nie tylko fizyczną, ale również intelektualną, sensoryczną, umysłową), przez którą nie może pełnić swojej roli społecznej. Taki dokument jest bardzo przydatny, a często niezbędny, aby uzyskać wiele przywilejów i świadczeń wspomagających osoby z orzeczoną niepełnosprawnością w życiu codziennym.

Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności?

Warunki do uznania niepełnosprawności

Ich treści zakładają trzy główne warunki, aby uznać daną osobę za niepełnosprawną. Wszystkie trzy muszą zostać spełnione:

1. osoba ma obniżoną sprawność fizyczną lub psychiczną (intelektualną, sensoryczną, umysłową) z powodu wady wrodzonej, przewlekłej/nieuleczalnej choroby lub uszkodzenia organizmu
2. przewiduje się, że okres obniżonej sprawności potrwa więcej niż 12 miesięcy;
3. choroba na tyle ogranicza daną osobę, że wymaga ona zapewnienia całkowitej opieki lub pomocy w zaspokojeniu podstawowych potrzeb życiowych (określono to, jako: w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku)

Jakie są stopnie niepełnosprawności?

• w przypadku dzieci do 16. roku życia nie orzeka się stopnia niepełnosprawności; dziecko otrzymuje "orzeczenie o niepełnosprawności"
• w przypadku osób powyżej 16. roku życia można uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności wraz ze wskazaniem jego stopnia:
1. niepełnosprawność w stopniu lekkim
2. niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym
3. niepełnosprawność w stopniu znacznym

Co daje orzeczenie o stopniu niepełnosprawności?

Orzeczenie uprawnia daną osobę do wielu form pomocy, dodatków finansowych, ulg i uprawnień, w tym między innymi do pomocy z zakresu:

• pracy
• wsparcie w aktywizacji zawodowej,
• zatrudnienie w zakładzie pracy chronionej,
• prawo do dodatkowych dni urlopowych,
• prawo do dłuższej przerwy w pracy,
• prawo do krótszego wymiaru pracy,
• możliwość udziału w specjalistycznych szkoleniach,
• wparcie przy działalności rolniczej i gospodarczej
• zdrowia
• możliwość uczestniczenia w szeregu zajęć rehabilitacyjnych i terapii zajęciowych,
• uczestnictwo w turnusach rehabilitacyjnych,
• dofinansowanie do sprzętów rehabilitacyjnych, ortopedycznych, środków medycznych, pomocniczych
• korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych, rehabilitacyjnych
• finansów - uprawnienia do pomocy finansowej w postaci:
• zasiłku pielęgnacyjnego,
• świadczeń rodzinnych np. dodatku do zasiłku rodzinnego, związanego z niepełnosprawnością,
• zasiłku stałego z pomocy społecznej,
• ulg podatkowych,
• zniżek komunikacyjnych,
• zwolnienia z opłat RTV
• inne
• karta parkingowa,
• przywileje pierwszeństwa dla osób niepełnosprawnych

Wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności

Kiedy składa się wniosek i kto go może złożyć?

Wniosek można złożyć w momencie wystąpienia przesłanek uprawniających do jego przyznania, czyli kiedy pojawia się obniżenie sprawności, wymagające podjęcia opieki w stosunku do danej osoby

Wniosek może złożyć:

• pełnoletnia osoba, której niepełnosprawność dotyczy,
• rodzice lub opiekunowie prawni, w imieniu osoby poniżej 18. roku życia,
• Ośrodek Pomocy Społecznej - w niektórych przypadkach

Jakie dokumenty są potrzebne i gdzie je złożyć?

Dokumenty niezbędne do wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności:

• wniosek o wydanie orzeczenia
• zaświadczenie lekarskie (uwaga: ważne jest 30 dni)
• dokumentację medyczną i inną, która ułatwi orzeczenie (kopie dokumentów, np. historię choroby, pobyty w szpitalu, karty medyczne, wyniki badań, inne ważne dla sprawy dokumenty – w kserokopii potwierdzonej za zgodność z oryginałem).
• oświadczenie o miejscu pobytu stałego
• klauzula informacyjna.

Dokumenty niezbędne do wydania orzeczenia o niepełnosprawności:

• wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności;
• zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia dziecka wydane dla potrzeb Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności;
• wywiad z uczniem dla potrzeb Powiatowego zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności (dot. dzieci realizujących obowiązek szkolny);
• dokumentacja medyczna (karty informacyjne leczenia szpitalnego, badania specjalistyczne, dokumentacja z poradni specjalistycznych, inne ważne dla sprawy dokumenty – w kserokopii potwierdzonej za zgodność z oryginałem).
• oświadczenie o miejscu pobytu stałego,
• klauzula informacyjna.

Legitymację:

Legitymację dokumentującą niepełnosprawność albo legitymację dokumentującą stopień niepełnosprawności wystawia się na wniosek osoby niepełnosprawnej. Legitymacje wystawia się na okres ważności posiadanego orzeczenia, jednak okres ważności legitymacji nie może być dłuższy niż: 5 lat - w przypadku legitymacji dokumentujących niepełnosprawność, 10 lat - w przypadku legitymacji dokumentujących stopień niepełnosprawności wystawionych osobom, które nie ukończyły 60. roku życia

Dokumentacja niezbędna do wydania legitymacji osoby niepełnosprawnej:

• wniosek o wydanie legitymacji dokumentującej niepełnosprawność albo stopień niepełnosprawności;
• 1 zdjęcia,
• ostatnie, prawomocne orzeczenie o niepełnosprawności, o stopniu niepełnosprawności lub o wskazaniach do ulg i uprawnień.
• a wydanie duplikatu legitymacji, pobiera się opłatę w wysokości 15 zł.

Formularze są dostępne na stronie: https://www.myslenicki.pl/index.php/dla-mieszkanca/poradnik-interesanta/orzekanie-o-niepelnosprawnosci/245-orzekanie-o-niepelnosprawnosci-i-stopniu-niepelnosprawnosci

Miejsce składania dokumentów:

• osobiście - w siedzibie Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Myślenicach: ul. K. Wielkiego 5, pok. 2;
• przez osobę drugą w siedzibie tut. Zespołu - osoba składająca wniosek powinna okazać dokument potwierdzający tożsamość wnioskodawcy;
• za pomocą operatora pocztowego - Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Myślenicach, 32 - 400 Myślenice ul. K. Wielkiego 5.

Telefony:      

W celu uzyskania szczegółowych informacji należy skontaktować się z Wydziałem:

Powiatowy Zespół Orzekania o niepełnosprawności za pośrednictwem Starostwa Powiatowego Myślenice - telefon: +48 12 274 97 40

PRZEWODNICZĄCY-Jadwiga Szlachetka: 123 727 667
SEKRETARZ-Monika Oramus-Skałka: 123 727 668

fax: 123 727 667    

Godz. pracy: Pn. 7:30-17, wt. - czw. 7.30-15.30, pt. 7:30-14:00

Za wyjątkiem dni, w których odbywają się posiedzenie komisji wówczas strony będą przyjmowane:

Pn. 7:30-16, wt. - czw. 7.30-15.30, pt. 7:30-15:00

TERMIN ZAŁATWIENIA SPRAWY:
Terminy załatwienia sprawy zgodnie z art. 35 Kodeksu postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 256 z późn. zm.).

Ponowne złożenie wniosku

Osoba niepełnosprawna posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności  lub stopniu niepełnosprawności wydane na czas określony może wystąpić z wnioskiem o wydanie orzeczenia o ponowne ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności. Należy to zrobić nie wcześniej niż 30 dni przed upływem ważności posiadanego orzeczenia.

Uwaga: W przypadku zmiany stanu zdrowia osoba niepełnosprawna posiadająca orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności może wystąpić z wnioskiem
o wydanie orzeczenia o ponowne ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności uwzględniającego zmianę stanu zdrowia. Jeśli jednak załączona dokumentacja medyczna oraz badanie na posiedzeniu składu orzekającego nie wskazują na zmianę stanu zdrowia tej osoby, skład orzekający wydaje orzeczenie o odmowie wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności.

Jakie są wskazania w orzeczeniu o niepełnosprawności

W orzeczeniu o niepełnosprawności  i w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności znajdują się wskazania, które uwzględniają  indywidualną sytuację danej osoby i są podstawą do ubiegania się o świadczenia i inne formy pomocy przysługujące osobom niepełnosprawnym.   

Wskazania dotyczą:

1. odpowiedniego zatrudnienia uwzględniającego psychofizyczne możliwości danej osoby
2. szkolenia, w tym specjalistycznego
3. zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej
4. uczestnictwa w terapii zajęciowej
5. konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające funkcjonowanie danej osoby
6. korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki
7. konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji
8. konieczności stałego współudziału, na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji
9. spełniania przez osobę niepełnosprawną przesłanek określonych w ustawie prawo o ruchu drogowym (i niestosowania się do niektórych znaków drogowych)
10. prawa do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju (wskazanie służy określeniu normatywnego metrażu w trakcie ubiegania się o dodatek mieszkaniowy - posiadanie tego wskazania de facto zwiększa szanse na uzyskanie dodatku mieszkaniowego - zobacz:
11. W przypadku, gdy osoba niepełnosprawna posiada prawo jazdy lub pozwolenie do kierowania tramwajem, zespół orzekający o niepełnosprawności zawiadamia o wydaniu orzeczenia organ właściwy w sprawach wydawania uprawnień do kierowania pojazdami.

PODSTAWA PRAWNA:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 426 z późn. zm.) oraz Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2027 z późn. zm.), rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia (Dz. U. z 2002r., Nr 17 poz. 162, ze zm.).

TRYB ODWOŁAWCZY:
Tryb odwoławczy reguluje § 16 Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2027 z późn. zm.). Osoba zainteresowana lub przedstawiciel ustawowy może w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wnieść odwołanie do wojewódzkiego zespołu za pośrednictwem powiatowego zespołu.